Wandelen is populairder dan ooit. Niet alleen als vorm van beweging, maar ook als manier om te ontspannen en de natuur te beleven. Uit recente cijfers van het Mulier Instituut (2024) blijkt dat maar liefst 93 procent van de Nederlanders in het afgelopen jaar heeft gewandeld. Wandelen en gezondheid is dus een onderwerp dat velen bezighoudt: waarom kiezen zoveel mensen voor deze eenvoudige, maar krachtige activiteit? In dit artikel lees je wat wandelen doet voor je lichaam én geest, en hoe je er zelf mee kunt beginnen.

Waarom we massaal wandelen (nieuwe cijfers 2024)

Volgens het Mulier Instituut (2024) wandelt 38 procent van de Nederlanders dagelijks en nog eens 37 procent wekelijks. Slechts een kwart wandelt maandelijks of minder. De belangrijkste redenen om te wandelen zijn ontspanning (73 procent) en meer beweging (55 procent). Opvallend is dat 88 procent van de wandelaars meestal gewoon vanuit huis vertrekt. Wandelen is dus laagdrempelig en goed in te passen in het dagelijks leven.

Mensen met een hogere opleiding wandelen vaker dan lager opgeleiden, en sporters zijn vaker ook wandelaars. Ouderen boven de 65 wandelen iets minder, maar wel vaker in hun eigen buurt. Het merendeel van de Nederlanders vindt de eigen omgeving aantrekkelijk om in te wandelen, vooral door de aanwezigheid van groen, veilige routes en rustplekken.

De fysieke voordelen van regelmatig wandelen

Wandelen draagt op veel manieren bij aan een goede gezondheid. Het verbetert de bloedsomloop, versterkt spieren en gewrichten, en helpt het hart- en vaatstelsel gezond te houden. Anders dan intensieve sporten is wandelen vriendelijk voor het lichaam: de gewrichten krijgen minder belasting, waardoor het geschikt is voor vrijwel iedereen.

Wie dagelijks wandelt, merkt vaak dat het uithoudingsvermogen en de conditie verbeteren. Ook kan het helpen bij het reguleren van het gewicht, mits gecombineerd met een evenwichtige voeding. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat wandelen in de natuur extra voordelen biedt: frisse lucht, zonlicht en het geluid van vogels dragen bij aan herstel en vitaliteit.

Wandelen tegen stress: wat onderzoek laat zien

Naast fysieke voordelen heeft wandelen een bewezen positief effect op het mentale welzijn. Uit de factsheet van het Mulier Instituut (2024) blijkt dat ontspanning de meest genoemde reden is om te wandelen. Maar ook wetenschappelijke studies ondersteunen dat wandelen stress verlaagt en helpt bij het herstellen van mentale vermoeidheid.

Wanneer je wandelt, vooral in een groene omgeving, daalt het stresshormoon cortisol. Je ademhaling wordt rustiger en je gedachten vertragen. Een korte wandeling van twintig minuten kan al merkbaar verschil maken in hoe je je voelt. Het is dan ook niet vreemd dat steeds meer werkgevers wandelen aanmoedigen als pauzeactiviteit. Even naar buiten gaan, zorgt voor meer focus en energie gedurende de dag.

De kracht van buiten zijn

Onderzoek van onder meer het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (2024) laat zien dat mensen die hun omgeving als groen en verkeersveilig ervaren, vaker lopen. Groen heeft dus niet alleen invloed op hoeveel mensen wandelen, maar ook op hoe goed ze zich erbij voelen. Een park, bos of zelfs een boomrijke straat kan al bijdragen aan een gevoel van rust en herstel.

Wandelen als gewoonte: hoe bouw je het op

De sleutel tot de voordelen van wandelen ligt in regelmaat. Je hoeft niet meteen lange tochten te maken; beginnen met een kwartier per dag is al voldoende. Wandelen werkt het best als het een vast onderdeel wordt van je routine.

  • Kies een vast moment op de dag, bijvoorbeeld na het eten of tijdens de lunchpauze.
  • Begin klein en breid langzaam uit: van 10 minuten naar 30 minuten per dag.
  • Wissel routes af om het interessant te houden.
  • Zoek gezelschap: wandelen met een vriend of in een wandelgroep maakt het leuker.

Volgens de Nationale Wandelmonitor (Wandelnet, 2021) vinden mensen vooral natuur, rustplekken en duidelijke bewegwijzering belangrijk bij het kiezen van een wandelroute. Door een route te kiezen die bij je past, blijft wandelen een plezierige gewoonte.

Conclusie: bewegen zonder druk: begin met een goed paar schoenen

Wandelen is een toegankelijke manier om aan je gezondheid te werken, zonder prestatiedruk. Het combineert beweging, ontspanning en buiten zijn, allemaal factoren die bijdragen aan een vitaal leven. Met 93 procent van de Nederlanders die regelmatig wandelen, is het duidelijk dat deze eenvoudige activiteit veel oplevert.


Bronnen:
Mulier Instituut (2024). Nederlanders aan de wandel.
CBS (2024). Nederlanders zijn meer blijven lopen na coronapandemie.
Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (2024). Loopfeiten 2024.
Wandelnet (2021). Nationale Wandelmonitor 2021.